ବନ୍ଧୁର ବନ୍ଧୁତା ସତେକି ବନ୍ଧୁର
By ସତ୍ୟ ପ୍ରକାଶ ସେଠୀ
——————————-
ଦୁଇ ବନ୍ଧୁ। ବନ୍ଧୁତା ପିଲାଟି ଦିନରୁ। ଯହୁଁ ସମୟ ଅତିକ୍ରାନ୍ତ ହେଉଥାଏ, ବୟସ ବଢି ବଢି ଯାଉଥାଏ ତହୁଁ ବନ୍ଧୁତ୍ୱ ନିବିଡ଼ରୁ ନିବିଡ଼ତର ହେଉଥାଏ। ନାଁଟି ତାଙ୍କର ଭୀରୁ ଓ ବୀରୁ। କେହି କାହାକୁ ଦଣ୍ଡେ ଛାଡି ଘଡିଏ ରହି ପାରନ୍ତି ନାହିଁ। ବଡ଼ ବିସ୍ମୟକର ସେ ବନ୍ଧୁତା, ନ ଦେଖିଲା ଲୋକ ପରତେ ଯିବ ନାହିଁ। ସକାଳ ହେଲେ ଜଣେ ଡାକ ଛାଡେ ଅନ୍ୟ ଜଣଙ୍କୁ କେଳା ପଦ୍ମତୋଳା ଛାଡ଼ିଲା କ୍ଷଣି ସାପ ଗାତରୁ ବାହାରି ଆସିଲା ପ୍ରାୟ ସାଙ୍ଗ ଡାକ ଶୁଣି ସାଙ୍ଗ ବାୟା। ରାତି ପହିଲା କ୍ଷଣି ଇଏ ତା ଘରେ ନୋହିଲେ ସେ ୟା ଘରେ। ଉଭୟଙ୍କ ଭିତରେ ବନ୍ଧୁତା ଭାରି। ସମ୍ପର୍କଟା ବଡ଼ ନିବିଡ। ଉଠୁଣୁ ବସୁଣୁ, ବସୁଣୁ ଉଠୁଣୁ ଉଭୟ ଘୋଷି ଚାଲିଥାନ୍ତି ଉଭୟଙ୍କ ନାଁ। ସତେକି ଦୁହିଁଙ୍କୁ ଦୁହେଁ ଦୁଇ ଯମଜ ଭ୍ରାତା। ଏକା ଗାଁ ଏକା ସାହିରେ ସେମାନଙ୍କ ଘର। ପୁଣି ଘରକୁ ଘର ଲାଗିଛି। ପଡ଼ିଶା ପଣରେ ପଡ଼ିଶା ଦ୍ବୟ। ଜଣେ ଅନ୍ୟ ଜଣଙ୍କର ଖେଳ ସାଥୀ ପୁଣି ପଢ଼ା ସାଙ୍ଗ। ସ୍କୁଲ ଯିବା ଆସିବା ସାଙ୍ଗରେ ପୁଣି ପାଠ ପଢା ସାଥିରେ। ଯେଉଁଠି ଯିଏ ଖୋଜିଲେ ଉଭୟଙ୍କୁ ଏକାଠି ଭେଟନ୍ତି। ଜଣଙ୍କର ଅବର୍ତ୍ତମାନରେ ଆଉ ଜଣଙ୍କର ସ୍ଥିତି ଅପରିକଳ୍ପନୀୟ। ଯାହା ବି କୁହନ୍ତୁ ଭାଗ୍ୟରେ ଥିଲେ ଏପରି ବନ୍ଧୁତା ମିଳେ। ସେଥିପାଇଁ ପରା କୁହଯାଏ –
ପୁଣ୍ୟ କରି ପୁଣ୍ଯ ଜନ ଲଭେ ସିନା
କେହୁ ସ୍ଵର୍ଗ ସୁଖ କିନ୍ତୁ
ମାଆର ମମତା ବନ୍ଧୁର ବନ୍ଧୁତା
ମିଳେନି ସବୁରି ଭାଗ୍ଯେ।।
ଏକା ଶ୍ରେଣୀରେ ସେମାନେ ପଢନ୍ତି। ପାଖାପାଖି ଉଣେଇଶି ବିଶ ହୋଇ ଉଭୟ ଶ୍ରେଣୀରେ ଉଭୟ ଆଗେଇ ଚାଲିଥାନ୍ତି। ସମସ୍ତଙ୍କର ପ୍ରଶଂସାର ପାତ୍ର ହୁଅନ୍ତି ଅପଣାର ପାଠୁଆ ପଣ ପାଇଁ ହେଲେ ନିଜ ଭିତରେ ପ୍ରତିଯୋଗୀତା ବା ହୀନମନ୍ୟତାର ଭାବ ନଥାଏ କାହିଁ ସେମାନଙ୍କର। ବେଶ୍ ସ୍ୱାଭାବିକ ଉଭୟ।
ଧୀରେ ଧୀରେ ସମୟ ଅତିକ୍ରାନ୍ତ ହେଲା, ଉଭୟଙ୍କର ବୟସ ମଧ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ଘଟିଲା। ଏଣିକି ପିଲା ଦିନର ପିଲାଳିଆମୀ ଓ ବୟସର ଚପଳାମୀ ହଟିଲାଣି। ହେଲେ ଉଭୟଙ୍କର ସ୍ନେହ ଭାବର କେତେବେଳେ ବି କମି ନଥାଏ। ଜଣଙ୍କର ମନ ଦୁଃଖ ହେଲେ ଆଉ ଜଣଙ୍କର ମନ ଦୁର୍ଭାବନାରେ ଘାରି ଯାଏ। ଜଣଙ୍କର ଖୁସିରେ ଆଉ ଜଣେ ଉତ଼୍ଙଫୁଲ୍ଲିତ ହୁଏ।ଏମିତି ନିଆରା ପଣରେ ତାଙ୍କର ଜୀବନ ଧାଏଁ।
ଦିନକର ଘଟଣା। ଥରେ ଭୀରୁର ଦେହ ଖରାପ ହୋଇଥଗଲା। ତାକୁ ଭୀଷଣ ଜ୍ଵର। ତାତିରେ ଦେହରେ ଖଇ ଫୁଟୁଥାଏ। ଜ୍ଵର ଆଦୌ ଓହ୍ଲାଉ ନଥାଏ। ରୋଗ ଚିହ୍ନିବାରେ ବିଳମ୍ବ ହେଉଥାଏ। ଡାକ୍ତରୀ ମଇନା କଲାଠୁଁ ଜଣଗଲା ଯେ ଟାଇଫୋଏଡ। ତେଣୁ ଖାଇବା ପିଇବାରେ ଅରୁଚି ହୋଇଗଲା। ଭୀରୁ ଦାନାପାଣି ସବୁ ଛାଡ଼ି ଦେଇଥାଏ। ଏ କଥାରେ କାହାରି ଚିନ୍ତା ଥାଉ କି ନଥାଉ ବୀରୁର କିନ୍ତୁ ଭାରି ମନ ଦୁଖଃ। ରାତି ଦିନ ଭୀରୁର ବିଛଣା ପାଖରେ ଜଗି ବସିଥାଏ। ଯିଏ ଯେତେ ପ୍ରକାରର କହିଲେ ମଧ୍ୟ ତା ପାଖ ଛାଡୁ ନଥାଏ। ନିଜେ ମଧ୍ୟ ମନ ଦୁଖରେ ଭୋକ ଉପବାସରେ ରହି ଯାଉଥାଏ ବରଂ ହେଲେ କାହା କଥା ଶୁଣୁ ନଥାଏ। ଭୀରୁ କେମିତି ଭଲ ହେବ ସେଇ କେବଳ ଏକମାତ୍ର ଚିନ୍ତା। ଯେମିତି କି ଜ୍ଵର ନହୋଇ ମଧ୍ୟ ବୀରୁ ବି ସେଇଥିରେ ପୀଡିତ ଇଏ କି ପ୍ରକାର ବନ୍ଧୁତା? ବଡ଼ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଲାଗେ ଦେଖି। ମନ ଓ ଆତ୍ମାର ମିଳନ ହେଲେ କି ଏପରି ହୁଏ?
ଭଗବାନଙ୍କ ଦୁନିଆରେ ସବୁ କାଳ ସମସ୍ତଙ୍କର ସମାନ ଯାଏ ନାହିଁ। ନାନା ଉତ୍ତାବ ଓ ଚଢାବ ଦେଇ ଜୀବନ ଗତି କରେ। ବହୁ ଅସମ୍ଭବ ଘଟଣା ପୁଣି କେତେବେଳେ ନିଶ୍ଚୟତାର ସମ୍ଭାବନା ତୋଳେ। ନହେବା କଥା ବି ସଂଘଟିତ ହୁଏ। ପ୍ରାଣୀ କୂଳର ସୁଖ ଅପ୍ରମିତ ଦେଖି ବି ଦେବକୁଳ ବେଳେବେଳେ ଇର୍ଷାନ୍ୱିତ ହୁଅନ୍ତି। ତେଣୁ ନାନା ଅଘଟଣ ନିତ୍ୟ ଘଟେ। ଉଭୟଙ୍କର ସନ୍ନିକଟ ସମ୍ପର୍କ ଦେଖି ଅନେକ ଇର୍ଷାନ୍ୱିତ ହୁଅନ୍ତି। ଅବା ନାନା କୁବିଧ ଉପାୟ ଅବଲମ୍ବନ କରି କେତେବେଳେ ସେମାନଙ୍କର ପୂତ ପବିତ୍ର ସମ୍ପର୍କକୁ ନେଇ ନାନା କଦର୍ଥନ ରୂପ ଦିଅନ୍ତି ବା ସମ୍ପର୍କର ବୁଢିଆଣୀ ସୁତାଟାକୁ ଛିଣ୍ଡାଇ ଖିନଭିନ୍ କରି ଦିଅନ୍ତି। ଏଇଟା ଇର୍ଷା ପରାୟଣ ମଣିଷର ପ୍ରବୃତ୍ତି। ତା’ର ଅସହିଷ୍ଣୁ ପଣିଆ। ଏମିତି ତ ସବୁ ନାଟକରେ ଭିଲିଏନ ଚରିତ୍ରଟିଏ ରହିବା କଥା, ତେଣୁ ରହିଥାଏ। ସେହି ମାନଙ୍କ ପ୍ରୟାସରେ ସବୁ ଓଲମବିଲମ ହୋଇଥାଏ। ସଜ ମାଂସରେ ପୋକ ପକାଇବ ସେମାନଙ୍କର ଅଭ୍ୟାସ। ନ ହୋଇଥିବା ଜିନିଷକୁ ସତ ଓ ନହେଲା ଜିନିଷକୁ ହେଲା କରି ଥୋଇଥାନ୍ତେ – ଏଇମାନେ। ସେଇମାନଙ୍କ ଭିତରୁ ମଣ୍ଟୁ ଜଣେ, ଯିଏ କି ପକ୍କା ଖିଲାଡୀଟିଏ।
ସେଦିନ ବୀରୁ ଆଗରେ ମିଛ ଘଟଣାଟିକୁ ରୋଇ ଥୋଇ ଦେଲା। ଯେମିତି ସତରେ ସେ ଘଟଣାଟିକୁ ନିଜ ଆଖିରେ ଦେଖିଛି, ଠିକ୍ ତା’ର ଅବିକଳ ନକଲ କରି ଅକଲ ଲଗାଇ ବଖାଣି ବସିଲା ଯେ, ଭୀରୁ କହୁଥିଲା – “ବୀରୁଟା ବଡ଼ ସ୍ୱାର୍ଥପର। ତା ଠାରୁ ବହି ପତ୍ର ଓ ପଇସା ନେଇ ସେ ବଡ଼ ହୋଇଛି। ଆଜି ଚାକିରୀ ଖଣ୍ଡେ ପାଇଛି ବୋଲି ଫୁଟାଣି ମାରୁଛି।”
ଏ କଥା ଶୁଣି ବୀରୁ ଏକଦମ୍ ଫିଦା। ସେ ଆଉ ଭୀରୁ ସହ କେବେ ବି କଥା ହୋଇ ନାହିଁ। ରାଗରେ ପଞ୍ଚମ ହୋଇ ଭୀରୁକୁ ଗାଳି ଗୁଲଜ କରି ଏକାବେଳେକେ ତା ଜୀବନ ବୃତ୍ତରୁ କକ୍ଷ ଚ୍ୟୁତ କରି ତାକୁ ଅଲଗା କରି ଦେଲା। ଭୀରୁ କିନ୍ତୁ ଏ କଥାର ଅସଲ ମର୍ମ କିଛି ବୁଝି ପାରିଲା ନାହିଁ। ଖାଲି ମନ ଦୁଃଖରେ ଚୁପ ରହିଲା। ଭାବିଲା – ବୀରୁ ଚାକିରୀ ପାଇଗଲା ପରେ ହୁଏତ ତା ମନରେ ଗର୍ବ ହେତୁ ତା ପ୍ରତି ଘୃଣା ଓ ନ୍ୟୁନମନା ପଣିଆ ଆସି ଯାଇ ଥାଇପାରେ। ତେଣୁ ସେ ଭାଗ୍ୟକୁ ଆଦରି ଚୁପ ରହିଲା। ଏମିତି କେତେ ବର୍ଷ ଓ କେତେ ଦିନ ବିତିଗଲା। ସମୟର ରଥ ଚକରେ ସବୁ କିଛି ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇଗଲା।
ଭୀରୁ ବି ଏବେ ଚାକିରୀ କରି ବଡ଼ ସହରରେ ରହୁଛି। ନୂଆ ସହର, ନୂଆ ଚାକିରୀ ଓ ତହୁଁ ଅନେକ ସାଙ୍ଗ ସାଥୀ। ଫଳରେ ପୁରୁଣା ଗାଁ ସାଙ୍ଗ ସାଥୀଙ୍କୁ ସବୁ ଭୂଲିବାକୁ ଲାଗିଲେଣି। ହେଲେ ବୀରୁକୁ ସେ କେବେ ବି ଭୂଲି ପାରୁ ନଥାନ୍ତି, ସତେ ଯେମିତି ତା ଜାଗାଟି ହୃଦୟ କନ୍ଦରରେ ସଂରକ୍ଷିତ, ତା ସ୍ଥାନ କେହି ନେବାକୁ ଅକ୍ଷମ।
ସମୟର ଗତି ବଡ ଅଜବ। ଦିନେ ଗୋଟିଏ ସହରରେ ଉଭୟଙ୍କର ଚାକିରୀ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବଦଳି ଓ ଅବସ୍ଥାନ ହେଲା,। ଘଟଣା କ୍ରମେ ବୀରୁ ରୋଡ଼ ଦୂର୍ଘଟଣାରେ ଗୁରୁତର ସହ ଘାଇଲା ହୋଇ ବେହୋସ୍ ଅବସ୍ଥାରେ ରାସ୍ତା କଡରେ ପଡିଥିବା ଭୀରୁ ନଜରରେ ପଡ଼ିଲା। ସେ ତତ୍କ୍ଷଣାତ୍ ତାକୁ ତୋଳି ଧରି ସିଧା ଡାକ୍ତରଖାନା ଧାଇଁଲା। ସେଠି କେତେ ଦିଅଁ ଦେବତାଙ୍କୁ ମନାସିଲା, ତାଙ୍କ ଘର ଲୋକଙ୍କୁ ଖବର ଦେଲା। ଯାହା ହେଉ ଈଶ୍ଵର ତାଙ୍କ ଡାକ ଶୁଣିଲେ ବୀରୁ ହୋସ୍ କୁ ଫେରିଲା। ଓ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସୁସ୍ଥ ହେବା ପରେ ଘର ଲୋକଙ୍କ ପାଖରୁ ସବୁ ଶୁଣିଲା। ଶେଷରେ ଖୋଜି ଖୋଜି ଯାଇ ଭୀରୁ ପାଖରେ ପହଞ୍ଚିଲା। ଅନେକ ଅନୁଶୋଚନା ଓ ଅନୁତାପ। ତହୁଁ ଆଲୋଚନା ଓ ପର୍ଯ୍ୟାଲୋଚନା ମାଧ୍ୟମରେ ଭିଲିଆନ ମନ୍ତୁର କାରସାଦି ଓ କାରନାମା ସବୁ ପଦାକୁ ଆଇଲା। ଭୂଲ ବୁଝାମଣାର ଗୋଟେ ଦୀର୍ଘ ସୁତ୍ରୀ ପରିସମାପ୍ତି ହେଲା।
ଉଭୟ ସାଙ୍ଗ କାନ ଓ ନାକ ମୋଡିହେଲେ ଯେ ଆଉ କାହା କଥାରେ ପ୍ରରୋଚିତ ବା ପ୍ରତାରିତ ହୋଇ ଜୀବନରେ ଭୂଲ କରିବେ ନାହିଁ। ବରଂ ମନରେ ଯେବେ କୋଣସି କାରଣରୁ ସନ୍ଦେହ ଉପୁଜେ, ସେମାନ ପ୍ରତ୍ୟେକ ସିଧା ସଳଖ ତା’ର ସାମ୍ନା କରି ନିଜେ ହିଁ ନିଜର ସମାଧାନ ସୂତ୍ର ବାହାର କରିବେ। ତେଣୁ ଶପଥ ନେଲେ – ପର କଥାରେ ପଡି ନିଜର ଆତ୍ମିକ ସମ୍ପର୍କକୁ ଆଉ କେବେ ବି ନଷ୍ଟ ହେବାକୁ ଦେବେ ନାହିଁ।
ପୁଣି ସେହି ବନ୍ଧୁତା, ଆତ୍ମିକ ଭାବ ଓ ପିଛିଲା ଦିନର ସ୍ମୃତି ସହିତ ବର୍ତ୍ତମାନ ଜୀବନରେ ବନ୍ଧୁତାର ତାଜା ପଣିଆ ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ନୂତନ ଉତ୍ସାହ ଓ ଉଦ୍ଦୀପନା।
ବାସ୍ତବରେ ବନ୍ଧୁତା ବ୍ୟତିରେକେ ଦୁନିଆରେ ଆଉ କିଛି ସେତେ ସୁଖପ୍ରଦ ନାହିଁ। ବନ୍ଧୁତା ହିଁ ସଂସାରରେ ସବୁଠାରୁ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଓ ମୂଲ୍ୟବାନ୍ ପଦାର୍ଥ। ତେଣୁ ଗାଏ – ବନ୍ଧୁ ପରି ବନ୍ଧୁ ନାହିଁ ଆଉ କେହି, ସେଇ ଏକା ବନ୍ଧୁ ସବୁଠାରୁ ପ୍ରିୟ।